گوشی پزشکی پیشرفت ابزار آلات همیشه از مهمترین عوامل در پیشرفت یک علم بوده است. هرچه ابزار بهتری برای شناسایی محیط داشته باشیم، بیشتر در آن علوم جلو میرویم. علم پزشکی از مهمترین علوم است که با جان موجودات زنده سر و کار دارد و به علت نبود فضای آزمایشگاهی که بتوان به راحتی آزمون و خطا کرد، نیازمند ابزار بسیار دقیقی است. در این مقاله میخواهیم درباره یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین ابزار پزشکی، یعنی گوشی پزشکی صحبت کنیم.
اختراع گوشی پزشکی (Stethoscope)
گوشی پزشکی برای اولین بار در سال 1816 و در کشور فرانسه اختراع شد. رنه لاینک فرانسوی به دنبال محدودیت فرهنگی که در پس معاینه قفسه سینه بیماران داشت، تصمیم گرفت که وسیلهای برای حل آن بسازو که این اتفاق موجب شد گوشی بسازد که به سمع بهتر و متمرکز شدن صدا نیز کمک میکرد و به این طریق اولین گوشی پزشکی متولد شد. این گوشی به شکل شیپور بود و یک خروجی برای دریافت صدا و یک خروجی نیز برای دریافت آن داشت.
تکامل گوشی پزشکی
به مرور زمان گوشی های پزشکی اولیه شکل جدیدتری به خود گرفتند و از یک خروجی دریافتی به دو خروجی تبدیل شدند تا شنیدن صداها توسط پزشک بهتر صورت گیرد. بعد از این تغییر، بقیه متخصصان تلاش کردن نواقص این طرح را برطرف کردند و نوآوری خاصی در آن صورت نگرفت. دکتر لیتمن در سال 1960، پزشکی ویژگی های صوتی و آکوستیکی گوشی پزشکی را تقویت کرد و اثر مهمی در این وسیله گذاشت.
گوشی پزشکی دیجیتال
این پیشرفت ها تا به امروز ادامه داشته و با وجود حفظ ساختار اولیه گوشی پزشکی، در جزییات آنها تغییرات بسیاری اتفاق افتاده است به شکلی که امروزه گوشیهای پزشکی تولید میشود که به آنها گوشی پزشکی هوشمند میگویند. این گوشی های پزشکی دارای ویژگیهای مختلفی از جمله تقویت صدای چند برابری هستند.
انواع گوشی پزشکی
با آنکه فرض میشود گوشی پزشکی کار زیادی را انجام نمیدهد، اما گوشی های پزشکی انواع مختلفی دارند که هریک کاربرد متفاوتی دارند. متداولترین کاربرد گوشی های پزشکی غربال گری و یا تشخیص اولیه است. در این مقاله به صورت مختصر به معرفی انواع گوشی پزشکی میپردازیم و 3 نوع مختلف آن را معرفی خواهیم کرد. علاقهمندان به توضیحات بیشتر میتوانند مقاله تخصصیتر مربوط به انواع گوشی پزشکی را بخوانند.
گوشی پزشکی آکوستیک
گوشی طبی آکوستیکی معروفترین و شناس ترین مدل بین گوشی های پزشکی موجود در بازار از دید عامه مردم است. به گوشی پزشکی آکوستیکی اصطلاحا “گوشی پزشکی مکانیکی” نیز گفته میشود.
علت این نامگذاری آن است که این گوشی ها سادهترین نوع گوشی های پزشکی هستند و با این حال توانایی دریافت صدا از اعضاء مختلف بدن مثل صدای ریه، صدای قلب، معده و دیگر اعضا استفاده کرد. این گوشی از 3 بخش اصلی دیافراگم (که وظیفه دریافت صدا از بدن را دارد)، تیوب (یا لوله) و گوشی (که در داخل گوش قرار میگیرد) تشکیل شده است.
گوشی پزشکی الکترونیکی (هوشمند)
گوشیهای پزشکی هوشمند، به علت توانایی در افزایش صدا (افزایش صدا تا 17 برابر) از جایگاه ویژهای در بین گوشیهای پزشکی برخوردار است. این گوشیها دارای سنسورهایی هستند که که صداهای دریافتی از طریق دیافراگم را تقویت میکند و صدایی واضح را در اختیار شنونده میگذارد. طبیعتا قیمت این گوشیها نیز از گوشیهای آکوستیکی بسیار بیشتر است.
گوشی پزشکی نوزاد (جنین)
این گوشی پزشکی صرفا طراحی شده تا صداهای ضعیفی که از سینه نوزاد ساطع میشود را دریافت کند. این گوشیها به علت کاربرد خاصتری که نسبت به دیگر گوشیهای پزشکی دارند، عمومیت کمتری دارند.
گوشی دامپزشکی
بعد از معرفی انواع گوشی هایی که برای انسان مورد استفاده بودند، برای معاینه دام و حیوانات ( اعم از پرندگان و خزندگان و چهارپایان ) نیز از استتوسکوپ استفاده میشود. گوشی های دامپزشکی نیز دارای ویژگی های خاصی هستند که برای معاینه حیوانات مناسب بوده و گاها تفاوت هایی با گوشی های پزشکی معمولی که برای انسان استفاده میشود دارند.
اجزای گوشی پزشکی
در این بخش مختصرا به معرفی اجزا گوشی پزشکی میپردازیم و آنها را معرفی میکنیم، اما اگر به دنبال اطلاعات بیشتری از ساختار گوشی پزشکی هسنید، میتوانید به مقاله اجزای گوشی پزشکی مراجعه کنید.
هر گوشی پزشکی شامل 3 بخش اصلی است:
- سر گوشی
- تیوب (ریموت دیجیتال مربوط به گوشی های هوشمند است که مورد بحث ما نیست)
- گوشی
سرگوشی (دیافراگم):
دیافراگم بخشی از گوشی پزشکی است که روی بدن قرار میگیرد و صدای درون بدن را دریافت و تقویت می-کند ویکیپدیا.
بل:
به بخش پشت دیافراگم گفته میشود که توانایی ردیافت صداهای بم تر را دارد.
تیوب:
تیوب (یا لوله) مسؤل انتقال صدا از بخش دیافراگم به سمت گوشی است. جنس و اندازه این لوله در انتقال درست صداها بسیار پر اهمیت است.
گوشی:
در انتها نیز این صدا به بخش “گوشی” میرسد و از آنجا نیز به گوش پزشک منتقل میگردد.
برای مشاهده کامل بررسی اجزا گوشی پزشکی این مقاله را مطاله کنید.